Deze week heb ik het blog “Openheid over Psychische Klachten vermindert Stigma” gepubliceerd, waarin vooral gekeken wordt naar degene die psychische klachten heeft. Vandaag en volgende week kijk ik naar de omgeving en reik ik mogelijke oplossingen aan. Vandaag de werkgever! Een precair onderwerp, want bijna 8 miljoen mensen zijn afhankelijk van werkgevers in Nederland. De vaste lasten voor huis, eten en drinken, auto en andere zaken wordt betaald uit inkomen.
Inkomen is belangrijk voor iedereen, de ‘pijp moet roken’ anders komt ons leven in disbalans. Medewerkers durven over het algemeen niet in gesprek met hun werkgevers over psychische klachten en als ze het wel durven is het vaak al te laat met langdurig ziekteverzuim en vaak verlies van baan als gevolg.
Toch snijd ik het onderwerp aan omdat de Orange Monday Foundation, met de oprichting van OM Centers een oplossing denkt te hebben. Ik kom hier straks op terug. Eerst maar een herkenbare voorbeeldcase.
Voorbeeldcase … psychische klachten
Man van 37 jaar werkt bij een werkgever. Hij woont samen met zijn partner en 2 kinderen in een koophuis. Hij heeft een gemiddeld inkomen en hij heeft samen met zijn gezin een prima leven, ze hebben een auto en gaan regelmatig op vakantie. Voor zover een ‘normale’ situatie die iedereen zich kan indenken.
De laatste maanden hangen er wolken boven het ‘gelukkige’ gezin. Er zijn de laatste tijd meer woorden tussen man en vrouw. Dit had al gevolgen op het werk van de man, maar op een dag komt hij thuis en zijn vrouw zegt: “Ik wil scheiden.” Drie woorden met enorme gevolgen, niet alleen bij deze man en vrouw, maar bij zo’n slordige 33.000 paren per jaar.
De vrouw blijft met de 2 kinderen (voorlopig) achter in de woning. Man zoekt een andere woning (dubbele lasten) en de woning wordt te koop gezet. Over de omgangsregeling is ook onduidelijkheid en er wordt een mediator ingeschakeld. Later nemen man en vrouw allebei een advocaat. De echtscheiding heeft meer gevolgen, onverkoopbaar huis. Hoe nu verder …..
Man krijgt ondertussen steeds meer druk op zijn werk, het gaat allemaal niet meer zo makkelijk als vroeger. Hij maakt meer fouten, vergeet dingen die hij normaal wel onthoudt, is vaker ‘ziek’ en hij komt vaak te laat. De scheiding is ondertussen maanden bezig en iemand van HR roept de man op. Een gesprek volgt, er gaan er meerdere volgen. Man durft namelijk niet te vertellen dat zijn leven als een zeepbel uit elkaar is gespat. De post komt ook nog steeds op het oude adres …. Vier maanden na de scheiding meldt de man zich ziek, nu voor langere tijd …. Burn-out!
De case is duidelijk
Ik neem aan dat de case nu duidelijk is. Mijn conclusie is de volgende:
- Man ‘durft’ niet over zijn persoonlijke problemen te praten met werkgever
- Man ‘verbergt’ zijn problemen op zijn werk
- Man ‘zoekt’ zijn grenzen op met tragische gevolgen
Kwetsbaar opstellen mag niet
Waar het uiteindelijke om draait, is het gegeven dat ‘wij’ in Nederland graag praten over als het GOED gaat, maar als het wat minder of zelfs SLECHT gaat dan houden wij onze mond. Dat is niet alleen bij de werkgever zo, maar geldt ook voor familie en vrienden, onderwerp van mijn volgende blog.
Vraagstelling
De vraag die wij ons met elkaar moeten gaan stellen is; “Waarom geen openheid?” Het is namelijk ondertussen wel duidelijk dat ik, maar velen met mij, heb ontdekt dat openheid en transparantie over het algemeen HET antwoord is op het woord “Stigma”. Dat geldt voor alle mogelijke oorzaken van psychische klachten zoals echtscheiding, sociaal maatschappelijke, financiële of juridische problemen. Zeker bij depressies en burn-out speelt één van de genoemde problemen (of een combinatie) een grote rol.
Plan van OM Centers
OM Centers werkt samen met verschillende partners aan een plan om bij werkgevers preventief aan de slag te gaan om psychische klachten de voorkomen. Als je in een vroeg stadium bij de man of vrouw de ‘problemen’ tackelt (samen met de werkgever) dan levert dat een enorme besparing op in Nederland. De schatting van de totale kosten van psychisch verzuim is ongeveer 50 miljard euro per jaar.
€ 50.000.000.000,- Is een astronomisch bedrag dat elk jaar weggegooid wordt aan verzuim vanwege psychische klachten. Ter vergelijking; binnen de Geestelijke Gezondheidszorg wordt jaarlijks zo’n € 10 miljard uitgeven aan zorg, nog geen 20% dus. Dweilen met de kraan open ….
OM Centers gaat voor het plan in gesprek met Arbodiensten, grote werkgevers en de overheid. Het gesprek tussen werkgevers en werknemers over acute privéproblemen moet op gang komen om de kraan dicht te kunnen draaien. En ZONDER directe consequenties voor de baan van de werknemer. Want daar ligt de angst ….. “Alles” kwijt raken wat je hebt, de angst van menig Nederlander. En logisch dat deze stress psychische klachten en dus verzuim tot gevolg hebben.
Klik op foto om naar het twitter account van @OMCenters te gaan.
OM Centers start de 1e helft van 2014 met pilot-projecten en bedrijven kunnen zich nu al aanmelden. OM Centers verwacht snel resultaten te realiseren, tenslotte heeft iedereen belang bij een lager psychische ziekteverzuim, werknemers, werkgevers en de belastingbetaler.
OM Centers werkt aan het plan. Voor iedereen die mee wil praten over dit issue, kom naar onze OM MeetUp’s (de eerstvolgende is maandag 4/11 in Amersfoort, aanmelden via OM Facebook) of bel, mail of maak een afspraak. OM Centers heeft partners, coaches en andere partijen nodig om het tij te keren. Oftewel @TimeToChangeNL
Warme groet, Martin
PS It’s Time To Change!
Hoe doet u mee? Om te beginnen door @TimeToChangeNL te volgen op Twitter of onze nieuwe groep op Facebook. Praat mee, ga de discussie aan … want het het roer gaat #OM!
Martin Jan Melinga 
hoewel dat misscien niet past bij de kern van de casus, mis ik in de transparantie ook gesprekken tussen de partners. op een middag thuiskomen en “Ik wil scheiden” daar gaat wat aan vooraf danwel vanaf dat moment is er enige ruimte te benutten om de boel bij elkaar te houden.
zo’n uitspraak wordt nog wel eens gedaan zonder de gevolgen te overzien. niet zelden is de ander mogelijk ook ietwat labiel onder de omstandigheden. er moet liefde geweest zijn als de kinderen van hun samen zijn. in feite zijn alle levens, hierin betrokken, een beetje boel naar de knoppen. en niet in de laatste plaats krigen de kinderen niet de kansen waar ze “recht op hebben” ze hebben niet om hun leven gevraagd en ook niet om de echtscheiding. er is ook nog zoiets als verantwoordelijkheid van de ouders in het geding.
Beste hans Warmenhoven, je hebt helemaal gelijk. Nuances gaan alleen wat lastig binnen één blog. Ik spreid de problematiek al over meerdere blogs om zoveel mogelijk duidelijkheid te creëren.
Wat je zegt over scheiden geldt namelijk ook over andere sociaal maatschappelijk, financiële of juridische problemen. Schulden bijvoorbeeld ontstaan ook niet in één week, meestal maanden of jaren … tot dat het te laat is.
Transparantie tussen werkgever en werknemer geldt uiteraard ook partners. Praten over de niet mooie dingen in het leven doen ‘wij’ blijkbaar liever niet. Over een periode ontstaan de echte problemen, is de communicatie weg en wordt vaak de verkeerde oplossing of de weg van de minste weerstand gekozen. In jouw voorbeeld: scheiden. Niet wetende wat de gevolgen voor de beide partners en kinderen na de scheiding zijn die vaak tezamen gaan met (ernstige) psychische klachten.
Kortom; preventie is het devies, zowel privé als naar de werkgever! Een win-win situatie voor iedereen! 🙂
dank voor je antwoord Martin Jan. begrijpelijk dat niet alles in een blog aan de orde kan komen. langs de weg van reacties is er een wenselijke aanvulling op het artikel gekomen. ;-).
Als werkgever zou ik graag dit soort situaties willen voorkomen en mensen begeleiden die in zo’n traject terecht zijn gekomen. Echter, vanwege de ‘ziekmelding’ krijg ik als MKB werkgever met zo’n onvoorstelbaar ingewikkeld administratief proces te maken, arbo-artsen en andere bureaucratische monsters, waarbij het maken van 1 fout mij als werkgever heel duur te staan komt, dat ik weer een bureau inhuur om namens mij het ‘proces’ af te handelen. Dat heeft niets meer met het welzijn van de werknemer te maken.
Ook door de ziekmelding op het werk, is het ‘ziek zijn’ direct werk gerelateerd, met alle bovenstaande gevolgen van dien en ben ik als werkgever eerder ‘verdachte van veroorzaking’ dan een ‘helpende hand biedende’. De wet-en regelgeving, waarbij oorzaak en gevolg door elkaar heen lopen, verstikt hier iedere zinvolle oplossing. En dat is een bittere ervaring.
Beste Ronald,
Bedankt voor je open en eerlijke reactie als werkgever. Zoals aangegeven in mijn blog is het ziekteverzuim door psychische klachten een breed maatschappelijk probleem. Er zal nog wat water door de Rijn moeten om een en ander te veranderen. Maar als we er niet aan beginnen dan verandert er nooit iets …
Wij nodigen u echter graag uit voor een gesprek om te kijken welke voetangels en klemmen uit de weg genomen kunnen worden. Een samenwerking tussen werkgever, arbodienst en werknemer is noodzakelijk om tot een beter situatie te komen, voor iedereen!
Groet, Martin